کدئین

کدئین به عنوان یک مخدر آگونیست که اغلب بصورت کریستال های سفید رنگ مشاهده می‌شود و به عنوان یک آرام کننده و ضد درد جزو مواد نارکوتیک و از مشتقات تریاک به شمار می‌رود. و درساخت با غلظت ۱۰/۱ درصد تا ۲% درصد ساخته می‌شود. اشکال مختلف کدئین درسراسر جهان موجود می‌باشد. کدئین فسفات سفید رنگ و بصورت کریستالهای سوزنی شکل که بصورت‌محلول معلق در آب و قابل حل در الکل دیده می‌شود. کدئین‌سولفات نیز بصورت‌کریستالهای سوزنی شکل بی رنگ یا سفید یافت‌می‌شوندکه پودرآن قابلیت حلالیت در آب و کمی‌ آن درالکل می‌باشد.اشکال مختلف دارویی دیگر قرص، شربت و کپسول می‌باشد.کدئین درشکل شربت که از راه خوراکی تجویز  می‌شود جهت تسکین سرفه‌های غیر خلطی و همچنین ترکیب آن با بعضی از داروها غیر نارکوتیک مسکن جهت تسکین درد تجویز می‌شود. مقادیر زیاد کدئین و مصرف آن حتماً باید با تجویز پزشک صورت بگیرد.

شیشه

آثار کوتاه مدت مصرف شیشه (متامفتامین):

• تحریک پذیرى
• آشفتگى ذهنى
• گیج و منگ شدن
• افزایش دامنه توجه و کاهش خستگى
• تهوع و استفراغ
• افزایش فعالیت
• خشمگین شدن
• کاهش اشتها
• اضطراب و تنش
• سرخوشى و نشئگى
• اختلال قضاوت
• تنفس تند
• تند یا کند شدن و یا بى نظمى ضربان قلب
• افزایش شدید دماى بدن
• ضعف عضلانى
• پرحرفى
• تشنج
• افزایش انرژى
• کاهش یا افزایش فشار خون
• آثار بلندمدت مصرف شیشه (متامفتامین)

وابستگى و حالت جنون(روان پریشى) ناشى از اعتیاد با علائم زیر:
سوءظن و بدگمانى (پارانوئید)
توهم، به معناى دیدن یا شنیدن آنچه که وجود ندارد.
بى نظمى و اختلال خلق
فعالیتهاى حرکتى بیش از اندازه و تکرارى
سکته مغزى
کاهش وزن

قطع مصرف شیشه (متامفتامین) در فرد وابسته به آن، عوارض و نشانه هاى زیر را بوجود مى آورد:

افسردگى، اضطراب، خستگى، سوء ظن، پرخاشگرى و اشتیاق شدید براى مصرف مجدد ماده.

حشیش

عوارض کوتاه مدت مصرف:

١ – اختلالات حافظه و یادگیری
٢ – اختلال در حواس بینایی، شنوایی و لامسه مسمومیت با حشیش، اغلب حساسیت فرد مصرف کننده را نسبت به محرک ‌های بیرونی بالا می‌ برد و جزئیات تازه‌ای را آشکار می‌کند. فرد رنگ ‌ها را غنی‌ تر و عمیق‌ تر از گذشته حس می ‌کند.
٣ – اختلال درک زمان و مکان
۴ – اختلال در قدرت تجزیه و تحلیل مغز
۵ – اختلال تعادل و مهارت‌ های حرکتی : به علت اختلال در مهارت‌ های حرکتی، افراد مصرف کننده تا ١٢ ساعت پس از مصرف نباید رانندگی کنند.
۶ ـ اختلال خواب و فعالیت جنسی که از چند روز تا چند هفته پس از مصرف از بین می ‌رود

عوارض بلند مدت مصرف:

١ – آتروفی (تحلیل) بافت مغزی
٢ – استعداد تشنج
٣ – آسیب ژنتیکی که فرزندان فرد را مبتلا به ناهنجاری های مادرزادی می ‌کنند.
۴ – اختلال فعالیت ایمنی بدن
۵ – تغییر غلظت هورمون های جنسی مردانه و زنانه ( بی‌ نظمی قاعدگی )
۶ – اختلالات اضطرابی- توهم- هذیان و دیوانگی
[در افراد با زمینه قبلی احتمال رخداد آنها بیشتر است].
٧ – استعداد ابتلا به سرطان ریه که به علت وجود هیدروکربن های سرطان‌زا در دود سیگار می ‌باشد.
٨ – فقدان انگیزه در فرد برای استمرار کارهای روزمره به طوری که فرد مصرف کننده فاقد نیرو، بی‌ حال و ظاهراً‌ تنبل است.
در افرادی که حشیش مصرف می‌ کنند، استعداد اعتیاد به سایر مواد روان‌ گردان بیشتر است.

تریاک

تریاک خام

مشتقات تریاک در تریاک حدود ۲۵ نوع آلکالوئید وجوددارند که ۶ نوع آن بیشتر از بقیه در تریاک یافت می شوند که عبارتند از : مورفین (۳ تا ۲۳درصد), کدئین (۵/۰درصد), پاپاورین (۱/۰درصد), نارسئین(۱/۰درصد), نارکوتین (۷درصد), تبائین (۳/۰درصد).
هرچه مقدار مورفین موجود در تریاکی بیشتر باشد می گویند آن تریاک دارای مرغوبیت بیشتری است. مقدار مورفین در تریاکهای بازرگانی ۶ تا ۱۴ درصد می باشد.
نحوه مصرف تریاک
تریاک به صورت خوردن، کشیدن یا تزریقی مورد مصرف قرار می گیرد. تریاک از نظر طبقه بندی فارماکولژی، تضعیف کننده فعالیتهای سلسله اعصاب مرکزی است.
علائم مصرف تریاک
مهمترین علائم مصرف تریاک و مشتقات آن عبارتند از : ۱- خواب آلودگی با حضور ذهن, ۲- تسکین درد, ۳- انبساط خاطر و آرامش, ۴- احساس گنگ و مبهم به زمان و مکان, ۵- بخواب رفتن با آرامش و تخیلات مطبوع, ۶- سستی اراده و ضعف حرکات فعاله و ۷- کاهش امیال جنسی.

الکل

الکل یکی از شایعترین مواد مورد سوء مصرف در در دنیاست. وابستگی (اعتیاد) به الکل اغلب با عنوان الکلیسم نامیده می شود. الکل موجود در مشروبات الکلی اتانول نام دارد و از تخمیر میوه، سبزی و دانه های گیاهی به دست می آید.

مشروبات الکلی میزان متفاوتی از الکل را دارند. (برای مثال آبجو ۵% ، شراب ۲۰-۱۵% و ویسکی و عرق حدود ۴۰% الکل دارد.) . مشروبات الکلی به صورت بی رنگ یا به رنگهای متفاوتی تولید می شوند.

بعضی از افراد نیز الکل طبی راکه مایعی بی رنگ است ومصارف پزشکی دارد را با  نوشابه های مختلف مخلوط می کنند.

نوع دیگری از الکل که  از چوب بدست می آید متانول است که الکل صنعتی نامیده میشود. با توجه به سهولت دسترسی به این ماده و ارزان بودن به کرات مورد سوءمصرف واقع میشود که ممکن است به کوری، ‌اغماء و حتی مرگ منجرگردد.

اکستازی

علایم و آثار مصرف
تظاهرات مصرف اکستازی پس از ۲۰ تا ۴۰ دقیقه بروز و ۴ تا ۵ ساعت در یک حد حفظ و سپس به تدریج اثرات آن کاهش می‌یابد. مصرف اکستازی حس ملایمی‌از سرخوشی، آرامش (احساس رضایت از وضع موجود)، افزایش انرژی بدن، احساس اعتماد (نزدیکی و تعلق به دیگران)، احساس عشق و یکدلی، احساس گرمی‌و وابستگی به دیگران، برخی پیشنهادهای معنوی، حس قدرت و … منتقل می‌کند.

ترامادول

ترامادول :

عمده مصرف کنندگان ترامادول افرادی هستند که از این دارو به عنوان جایگزینی برای مواد مخدر و یا ترک آن با هدف کاهش عوارض قطع مواد مصرفی خود استفاده می کنند اما غافل از این نکته هستند که مصرف این دارو نه تنها هیچ مشکلی از آنها را حل نمی کند بلکه باعث تحمل عوارض ناشی از این سوء مصرف و جایگزینی مخرب می شوند که عمده ترین آنها اختلال در سیستم های تنفسی ، کلیه و کبد می گردد و در نهایت منجر به عود مصرف قبلی و تحمل این عوارض و آسیب های بسیار آن می گردند . این افراد باید آگاه باشند که اعتیاد یک جایگزینی مزمن مواد مخدر به جای سیستم های تولید کننده مواد شبه افیونی جسم می باشد و مصرف هر گونه دارو در بازسازی این روند تاثیری ندارد و خود مخرب و آسیب رسان است .
دسته دیگری از افراد برای رفع مشکلات جنسی و به توصیه افرادی نا آگاه رو به مصرف این دارو می آورند که در نهایت نه تنها این مشکلات رفع نمی گردد بلکه بازهم عوارض مخرب این دارو شرایط را وخیم تر کرده و خود زمینه ساز مصرف انواع مواد مخدر دیگر و ورود به دنیای سیاه اعتیاد می گردد .
به علت در دسترس بودن ترامادول ، قیمت نازل آن ، ارائه بدون نسخه در دارو خانه ها و هدم اطلاعات کافی در مورد عوارض سوء مصرف باعث شیوع گسترده مصرف آن شده است .

طبقه بندی مواد اعتیادآور

اعتیاد یــک «بیمارى اجتماعی» است که عوارض جسمى و روانى دارد و تا زمانى که بـه علل گرایش «بیمار» توجه نشود، درمان جسمى و روانى فقط براى مدتى نتیجه‏ بخش خواهد بود و فـــرد مـــعتاد دوباره گرفتار « مواد اعتیاد آور» می‏ گردد.اعتیاد به موادمخدر یکى از مهمترین مشکلات اجتماعی، اقتصادى و بهداشتى است که عوارض ناشى از آن تهدیدى جدى براى جامعه بشرى محسوب شده و موجب رکود اجتماعى در زمینه ‏هاى مختلف مى‌گـــــردد. در واقع اعتیاد عملی است که فرد از روی نا آگاهی و تکرار انجام داده و جدایی از آن عمل برایش سخت و دشوار می شود .

بطور کلی وطبق طبقه بندی سازمان جهانی بهداشت مواد اعتیاد آور بصورت زیر طبقه بندی می گردد.

 

مواد مخدر اعتیاد آور

کانابیس ها (Canabis)- حشیش و ترکیبات مشابه

محرک ها (Stimulants)

توهم زاها (Hallucinogenes)

فن سیکلیدین و کتامین

داروهای خواب آور _ تسکین بخش

مواد استنشاقی(Inhulants)

اپییوئید ها (Opioid)

الکل _ اتانل

۱_ کانابیس ها (Canabis)- حشیش و ترکیبات مشابه
این گروه از مواد به نام های ماری جوانا، علف ، گرس ، بنگ ، و غیره وجود دارد
در این دسته ماری جوانا یک توهم زا سبک محسوب می شود .

۲_ محرک ها (Stimulants)
مواد محرک که موجب وابستگی شدید می شوند : کوکائین ، آمفتامین ، متیلن دی اکسی آمفتامین و مت آمفتامین ( شیشه ) ریتالین ، فرم تدخینی کوکائین ( کراک )
توضیح : هرچند در دسته بندی فوق کراک در گروه محرک ها قرار گرفته اما کراک موجود در بازار مصرفی ایران به علت داشتن ترکیب های اپیوئیدی صناعی نوعی مخدر اپیوئیدی محرک محسوب می شود
از مواد محرک با وابستگی کم نیز می توان از کافئین ، نیکوتین ، افدرین ، سودوافدرین، تئوفلین ، فن فلورامین

۳_ توهم زاها (Hallucinogenes)
عبارتند از لیزرژیک اسید دی اتیل آمید (Lsd) قارچ های جادوئی (Magic musharoom)
دی متیل تریپتامین ، مسکالین، متیل دی اکسی آمفتامین((MDA
متیل دی اکسی  مت آمفتامین ) MDMA یا Extasy یا X ( که با توجه به ترکیب و عوارض Mda,Mdma   جز توهم زاهای محرک محسوب می شوند .

۴_ فن سیکلیدین و کتامین
 یک گروه متنوع و غیر متجانس هستند که برخی اثرات توهم زاها را داشته اما اثرات مجزای دیگری هم تولید میکنند

۵_ داروهای خواب آور _ تسکین بخش
این داروها معمولا برای کاهش اضطراب  و درمان بی خوابی به کار می روند بنزودیازپام ها شامل دیازپام ، کلرودیازپوکساید ، لورازپام ، فلورازپام ، و… هستند
گروه دوم این دسته داروهای Sedative Hypnotics شامل بار بیتورات ها مانند فنوباربیتال ، سکو باربیتال ، آموباربیتال هستند

۶_ مواد استنشاقی(Inhulants)
انواع بسیار متنوعی از این مواد وجود دارد مانند : بنزین ، اتر ، تینر ، انواع اسپری ، برخی مواد پاک کننده ، برخی محلول ها ، برخی رنگ ها ، و…

۷_ اپییوئید ها (Opioid)
این گروه از نظر طبیعی یا صانعی بودن به دوگروه تقسیم می شوند :
طبیعی : تریاک ،شیره ، پاراگوریک
صناعی : مورفین ، و اپییوئیدهای مشابه آن ( متادون،  Laam  پروپوکسی فن ، Daroon )،
مپردین و اپیوئیدهای مشابه آن ( پتیدین ، آنیلیریدین ، دیفنوکسیلات ،  لوپرامید ، آلفاپرودین
و دیگر اپیوئیدها نظیر پنتازسین ، بوپره نورفین ، ( تمجیزک و نام های مشابه تجاری مشابه ) بوترفانل، نالوکسان ، نالترکسون ،…
نوع دیگر طبقه بندی مواد اپیوئیدی بر حسب آگونیست خالص یا آگونیست نسبی یا آنتاگونیست بودن آنهاست :
اپیوئیدهای آگونیست خالص : مورفین ، متادون ، اکسی کدون، مپریدین ، پروپوکسی فن ، هروئین ، تریاک ، شیره ، هیدرومورفین ، و کدئین
اپیوئید های آگونیست نسبی : پنتازوسین ، نالبوفین ، بوپره نورفین ، بوتور فانول
آنتاگونیست های اپیوئیدی : نالوکسان و نالترکسون

۸_ الکل _ اتانل

۹- توتون و قهوه

کلـــــــیــــد

جمعیت طلوع رهایی بر این باور است که برای رسیدن به رهایی سالم و ماندگار باید از ۱۳ کلید رهایی استفاده نمود . شرط استفاده از این کلیدها بصورت ترتیبی کار کردن به روی آنها است و افراد خواهان رهایی باید به ترتیب از کلید ۱ شروع کرده تا اینکه به کلید ۱۳ برسند .

مصاحبه با آقای ابوالفضل اصغری